“ยิ้มไม่ออก กับ Thai Smile” วันนี้เป็นครั้งแรกที่ผมเดินทางกับสายการบิน Thai Smile และเป็นครั้งแรกที่ผมจะจำไว้ไม่มีวันลืม ผมต้องเดินทางไปเชียงใหม่ เพื่อไปบรรยายในวันที่ 26-27/01/2560 ที่บริษัท ช้าฟเนอร์ อีเอ็มซี จำกัด ผมเลยวางแผนเดินทางล่วงหน้าก่อน 1 วัน เพื่อจะได้พักผ่อนให้เต็มที่ เตรียมพร้อมให้เต็มที่กับการบรรยาย ผมเดินทางไปถึงสนามบินสุวรรณภูมิเวลา 12:15 น. เครื่องบินตามกำหนดการไฟล์ท WE182
Category: Blog
เมื่อตอนสมัยทำงานอยู่ที่ SCG ลูกพี่ผมหลายคนก็มักจะบอกว่า “ช่วยสรุปทุกอย่างให้อยู่ในหน้าเดียวให้หน่อย” ซึ่งตอนนั้นผมก็ใช้เทคนิคในการคัดให้เลือกประเด็นสำคัญจริง ๆ หากยังไม่พออีกก็ใช้เทคนิคลดขนาด Font เอาซะเลย ต่อมาก็ได้มาเรียนรู้ในตอน Implement ระบบ TPM ในโรงงาน ซึ่งมีแนวคิดในเรื่องการสรุปบทเรียนออกมาเป็น 1 หน้ากระดาษ เรียกว่า One Point Lesson หรือ OPL ต่อมาก็ได้เรียนรู้เพิ่มเติมในเรื่อง A3
การวิเคราะห์สาเหตุรากเหง้าของปัญหา (Root Cause Analysis) ที่ผมบรรยายอยู่ในปัจจุบัน จะเน้นย้ำผู้เรียนในเรื่องความสำคัญของข้อเท็จจริงในการสืบสวนหาสาเหตุ โดยใช้หลัก 3G (Genba, Genbutsu, Genjitsu) และขั้นตอนที่ผมให้ความสำคัญมาก ๆ ก็คือ ขั้นตอนที่ให้ผู้เรียนทำการไล่เรียงรายละเอียดเหตุการณ์ที่มีความผิดปกติเกิดขึ้นให้ชัดเจน โดยให้ผู้เรียนเขียนภาพขั้นตอนการไหลของกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์นั้น ซึ่งโดยปกติแล้ว เรามักจะไล่ภาพขั้นตอนการไหลของกระบวนการเพื่อวัตถุประสงค์ในการทำความเข้าใจกระบวนการนั้น ๆ แต่ในกรณีที่เราต้องสืบสวนหาสาเหตุรากเหง้าของปัญหา เราต้องใช้ “เทคนิคย้อนรอย” ไล่ย้อนกลับไปตั้งแต่จุดที่พบความผิดปกติ ไล่ย้อนกลับไปกระบวนการก่อนหน้า เพื่อหาข้อสันนิษฐานว่าความผิดปกติที่เกิดขึ้นน่าจะมาจากสาเหตุความผิดพลาดในกระบวนการใด
ปัจจุบันที่กระแสนิยมในเรื่องโค้ช (Coach) กำลังมาแรง ประเด็นที่ถูกพูดถึงกันบ่อย ๆ ก็คือ ระหว่างโค้ช (Coach) กับที่ปรึกษา (Consultant) อย่างไรดีกว่ากัน ? ทั้งสองบทบาทเสริมกันหรือขัดแย้งกัน ? ถ้าเราพิจารณาในส่วนประกอบทั้ง 2 บทบาทนั้น จะประกอบด้วย Self – ตัวเราเองที่สวมบทบาทโค้ช หรือที่ปรึกษา Other – ผู้อื่นที่สวมบทบาทโค้ชชี่
พอพูดถึงการวิเคราะห์สาเหตุรากเหง้า (Root Cause Analysis) ด้วยวิธีการตั้งคำถาม ทำไม-ทำไม หรือที่เราเรียกว่า Why-Why Analysis หลายคนคงนึกไปถึงภาพเฉพาะโรงงานอุตสาหกรรมเท่านั้นที่จะใช้วิธีนี้ แท้ที่จริงแล้วการวิเคราะห์สาเหตุรากเหง้า (Root Cause Analysis) นั้นเป็นเครื่องมือในการช่วยให้การคิดเป็นลำดับขั้นตอน มีวิธีการคิดที่เป็น Logic เป็นเหตุเป็นผล ดังนั้นจึงไม่จำกัดว่าจะใช้ได้เฉพาะภายในโรงงานเท่านั้น แต่สามารถใช้ได้ในงานทุกงาน ไม่ว่าจะเป็น “งานผลิต” หรือ “งานบริการ” วันนี้
“ซาเทียร์” เป็นกระบวนการเชิงบวกในการเข้าไปสำรวจภายในของตนเอง ที่แตกต่างจากกระบวนการทางด้านการเยียวยาจิตใจทางด้านอื่นที่พยายามเข้าไปสร้างความบาดเจ็บเพิ่มเติมทางจิตใจอย่างไม่ตั้งใจ “ซาเทียร์” เน้นกระบวนการพัฒนาทางด้านจิตใจให้เกิด Self-Esteem ในตัวเอง ความทุกข์ภายในจิตใจของเราจะคลี่คลายหายไปหากเราเข้าใจในธรรมชาติความเป็นคนอย่างเป็นธรรมชาติ (Fully Human) ยอมรับได้ถ้ามี ความผิดพลาด อารมณ์ความรู้สึกเชิงลบ ความไม่สมบูรณ์แบบ คนทั่วไปจำนวนมากไม่ต้องการเป็นคนธรรมดา เพราะจะรู้สึกตัวเองยังมีคุณค่าไม่พอ จึงพยายามแสวงหาบางสิ่งบางอย่าง เพื่อทำให้ตัวเองโดดเด่น มีชื่อเสียง เป็นที่ยอมรับ จงยอมรับความเป็นคนธรรมดา พัฒนาตนเองในความเป็นตัวเรา “นายเรียนรู้” อาจารย์บุญเลิศ คณาธนสาร
“ซาเทียร์” เป็นหลักสูตรยอดนิยมหลักสูตรหนึ่งของ “เสมสิกขาลัย” ที่จะมาใช้สถานที่เรือนร้อยฉนำ สวนเงินมีมา ในการจัดเป็นประจำทุกปี แม้ว่าร้าน House of Commons – Cafe&Space ของผมกับหุ้นส่วนจะตั้งอยู่หน้าทางเข้าสวนเงินมีมา แต่ผมก็ยังไม่มีโอกาสได้เข้าอบรมซักที จนกระทั่งเมื่อสุดสัปดาห์ศุกร์ เสาร์ อาทิตย์ที่ผ่านมา ก่อนหน้านั้นผมรู้จัก “ซาเทียร์” เพียงแค่ผิวเผิน รู้ว่ามันเกี่ยวข้องในการพัฒนาจิตใจอะไรบางอย่างจากการทำความเข้าใจกระบวนการภายในของตนเองก็เท่านั้น ผมไม่เคยมีความรู้สึกอยากที่จะเข้าอบรม หรือบางครั้งชักเริ่มอยากแต่ดูแล้วสภาพจิตใจตนเองยังไม่พร้อม จนกระทั่งเมื่อกลางปีที่ผ่านมา ผมเริ่มมีความสนใจ
ช่วงเวลาต้นปีอาจจะเป็นช่วงเวลาที่ใครหลาย ๆ คน ที่ยังทำงานประจำอยู่ เมื่อได้รับโบนัส ได้รับการปรับเงินเดือน อาจจะได้รับการโปรโมทหรือไม่ก็ตาม ? หลายคนคงคิดทบทวนกับตัวเองอยู่ว่าจะฝากอนาคตตัวเองไว้กับองค์กรนี้อีกหรือไม่ ? วันนี้ผมมีบางส่วนในหนังสือของ OSHO ที่ชื่อว่า “เด็ดเดี่ยว” มาถ่ายทอดให้ได้ขบคิดกัน “โดยพื้นฐานแล้ว ความกล้าหาญคือการเสี่ยง เสี่ยงจากสิ่งที่รู้จักไปยังสิ่งที่ไม่รู้จัก จากสิ่งที่คุ้นเคยไปยังสิ่งที่ไม่คุ้นเคย จากความสะดวกสบายไปยังความไม่สะดวกสบาย จากการเดินทางอย่างมีเป้าหมายไปสู่การเดินทางอย่างไร้จุดหมาย โดยที่ไม่รู้เลยว่าจะสามารถทำสำเร็จหรือไม่ มันไม่ต่างอะไรจากการเดิมพัน แต่เพราะการเดิมพันครั้งนี้เท่านั้นที่จะทำให้ท่านรู้ว่าชีวิตคืออะไร” “จงจำไว้ว่าความกล้าหาญไม่ได้แปลว่าไม่มีความกลัว
Turtle Diagram เป็นเครื่องมือตัวหนึ่งที่ถูกหยิบยกขึ้นมาใช้ในการออกแบบกระบวนการ และทวนสอบกระบวนการ โดยพิจารณาว่าหากมี Input ที่ได้รับเข้ามา จะทำให้เกิด Output ส่งมอบออกมานั้น กระบวนการควรจะต้องประกอบไปด้วย Resources อะไรบ้างที่ต้องนำเข้ามา Man ใครบ้างที่ต้องเข้ามาเกี่ยวข้อง Methods แล้วจะต้องทำอย่างไร ท้ายที่สุดก็ต้องมาวัดว่าผลที่ได้เป็นอย่างไร ? ใช้อะไรเป็นตัวชี้วัด ? “นายเรียนรู้” อาจารย์บุญเลิศ คณาธนสาร วิทยากร
เนื่องในวันครู อยากหยิบหนังสือที่ชื่อ “คุรุวิพากษ์คุรุ” ของ OSHO มาเป็นมุมมองหนึ่งที่สะท้อนความแตกต่างทางบริบทกับที่เป็นอยู่ในสังคมไทยที่การวิพากษ์วิจารณ์ครู อาจารย์ เป็นสิ่งที่ยังไม่เปิดกว้างเท่าไหร่ OSHO มีความกล้าหาญมากในการหยิบยกศาสดา และนักปราชญ์ต่าง ๆ ที่มีชื่อเสียง มีสาวกที่ศรัทธาอย่างมั่นคง เช่น พระพุทธเจ้า, พระเยซู, คาริล ยิบราน, กฤษณะมูรติ ฯลฯ มาวิพากษ์วิจารณ์ในแก่นธรรมอย่างตรงไปตรงมา สิ่งที่ OSHO สะท้อนให้เราเห็นนั้น