เมื่อตอนสมัยทำงานอยู่ที่ SCG ลูกพี่ผมหลายคนก็มักจะบอกว่า “ช่วยสรุปทุกอย่างให้อยู่ในหน้าเดียวให้หน่อย” ซึ่งตอนนั้นผมก็ใช้เทคนิคในการคัดให้เลือกประเด็นสำคัญจริง ๆ หากยังไม่พออีกก็ใช้เทคนิคลดขนาด Font เอาซะเลย ต่อมาก็ได้มาเรียนรู้ในตอน Implement ระบบ TPM ในโรงงาน ซึ่งมีแนวคิดในเรื่องการสรุปบทเรียนออกมาเป็น 1 หน้ากระดาษ เรียกว่า One Point Lesson หรือ OPL ต่อมาก็ได้เรียนรู้เพิ่มเติมในเรื่อง A3 Thinking และ Mind Map ที่ใช้ในการสรุปเรื่องราวต่าง ๆ ให้อยู่ภายในกระดาษแผ่นเดียว เมื่อมีคนหยิบหนังสือที่ชื่อ “เทคนิคสรุปทุกอย่างลงในกระดาษแผ่นเดียวที่ฉันเรียนรู้มาจากโตโยต้า” มาให้ผมอ่าน ก็ไม่รอช้าที่จะอ่านจนจบภายในเวลาประมาณ 4 ชั่วโมง ระหว่างนั่งรถตู้เดินทางไปกลับในการบรรยายหลักสูตร “Root Cause Analysis” ที่จ.ระยอง เมื่อวานนี้ ในหนังสือผู้เขียนได้เล่าถึงประสบการณ์ที่ทำงานที่โตโยต้าที่ทุกคนในองค์กรมีวัฒนธรรมการทำงานอย่างหนึ่งที่เหมือนกัน คือ “การสรุปทุกอย่างลงในกระดาษแผ่นเดียว” ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้การทำงานของโตโยต้ามีประสิทธิภาพเป็นอย่างมาก ลักษณะเฉพาะที่พบใน “กระดาษแผ่นเดียวของโตโยต้า” คือ มองปราดเดียวก็เห็นทั้งหมด สรุปให้เข้าใจภาพรวม มีการใส่กรอบ มีหัวข้อของแต่ละกรอบ […]
Category Archives: Thinking
"Coach" vs "Consultant" คู่คิดธุรกิจ
ปัจจุบันที่กระแสนิยมในเรื่องโค้ช (Coach) กำลังมาแรง ประเด็นที่ถูกพูดถึงกันบ่อย ๆ ก็คือ ระหว่างโค้ช (Coach) กับที่ปรึกษา (Consultant) อย่างไรดีกว่ากัน ? ทั้งสองบทบาทเสริมกันหรือขัดแย้งกัน ? ถ้าเราพิจารณาในส่วนประกอบทั้ง 2 บทบาทนั้น จะประกอบด้วย Self – ตัวเราเองที่สวมบทบาทโค้ช หรือที่ปรึกษา Other – ผู้อื่นที่สวมบทบาทโค้ชชี่ หรือผู้รับคำปรึกษา Context – บริบทเนื้อหาเรื่องราวที่เกี่ยวข้อง ดังนั้นการจะเลือกสวมบทบาทโค้ช หรือที่ปรึกษานั้น ตัวเราเองต้องพิจารณาความพร้อม หรือความต้องการของผู้อื่นด้วยว่าเขาต้องการให้เราทำการโค้ชให้ หรือเขาต้องการที่จะขอคำปรึกษาจากเรา เมื่อเราได้พิจารณาความต้องการของผู้อื่นแล้ว เราก็ต้องไปพิจารณาใน Context ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบทบาทที่ปรึกษา ในเรื่องบริบทเนื้อหาที่เกี่ยวข้องมีความสำคัญอย่างยิ่งที่เราต้องมีความรู้ความเชี่ยวชาญ และประสบการณ์ในเรื่องนั้นเป็นอย่างดี ซึ่งจะทำให้ผู้รับคำปรึกษาเกิดความเลื่อมใสศรัทธา (Faith) ในตัวที่ปรึกษามากขึ้น ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างโค้ช กับโค้ชชี่ สิ่งสำคัญคือความไว้เนื้อเชื่อใจกัน (Trust) และโค้ชไม่มีความจำเป็นที่จะต้องรู้รายละเอียดในเรื่องที่ทำการโค้ช แต่การมีความรู้ และประสบการณ์ในเรื่อง ๆ นั้นด้วยจะช่วยส่งเสริมการฟังให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น อันจะนำไปสู่การตั้งคำถามที่ทรงพลัง (Powerful […]
ว่าด้วยปัญญาญาณ (Intuition)
วันนี้เป็นวันแรกที่ได้มาเรียนในหลักสูตร 3 วันในหลักสูตร “ภาวะการนำเพื่อการข้ามพ้น (Leadership for Transcendence)” ที่ สสส. ซอยงามดูพลี ประเด็นที่ถูกหยิบขึ้นมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้ใน Class ในวันนี้ คือ หัวข้อเรื่อง Intuition ซึ่งมีคำเรียกเป็นภาษาไทยว่า “ญาณทัศนะ” หรืออาจจะใช้คำว่า “ปัญญาญาณ” แต่จะใช้คำอะไรคงไม่สำคัญไปกว่าการทำความเข้าใจกับมัน หากจะลองถามกับตัวเองว่าเรามี “Intuition” หรือไม่ ? สำหรับผมแล้วก็คงจะมีในเชิง Sense ที่สัมผัสกับผู้คนที่เข้ามาในชีวิต พิจารณาว่าคนไหนที่เราน่าคบค้าสมาคมด้วย คนไหนที่เราต้องวางตัวห่าง ๆ ไว้ หรือบางเรื่องมันมีความคิดที่ปิ๊งแว๊บเองขึ้นมาในหัวขณะที่เดินเล่นออกกำลังกายรอบหมู่บ้าน อยู่ดี ๆ ก็คิดได้ ถ้าจะถามว่าเชื่อไหมว่ามีเรื่อง “Intuition” ? ก็เชื่อและมั่นใจว่ามีอยู่จริง เพียงแต่ระดับการรับรู้ของแต่ละคน อาจจะมีต่าง ๆ กันไป ถ้าจะให้อธิบายความหมายของคำว่า “Intuition” นั้น ผมมองว่าเราสามารถรับรู้สิ่งต่าง ๆ รอบตัวเราได้ สามารถสัมผัสถึงพลังงานที่คนรอบข้าง บรรยากาศโดยรอบได้ หากเราลองใช้ความเงียบอยู่กับตัวเองนิ่ง ๆ ปิดการรับรู้ที่ใช้ประสาทสัมผัสปกติของเราไม่ว่าจะเป็นในรูป […]
Play and Learn จะเพลินขนาดไหน
“เรียนเป็นเรียน เล่นเป็นเล่น” คงเป็นคำกล่าวที่แยกแยะการเล่น กับการเรียนออกจากกันโดยเด็ดขาดจนเกินไป ทำอย่างไรให้ “เรียนเป็นเล่น เล่นเป็นเรียน” เกิดขึ้นได้ ? ผม อาจารย์หญิง และอาจารย์อัลม่อน จะชวนคุณเข้าไปค้นหาความเป็นเด็กในตัวคุณอีกครั้ง แล้วคุณจะพบกับความมหัศจรรย์ในการเรียนรู้ผ่านการใช้เกมเป็นสื่อการสอน ไม่ว่าจะเป็น Board Game ที่ชื่อว่า “Hey! That’s My Fish” Lego ในรูปแบบ Brick Challenging Games Domino Business Game Board Game ที่ชื่อว่า “Hey! That’s My Fish” เป็นเกมหลักเกมหนึ่งที่ผมนำไปใช้สอนในเรื่องการคิดเชิงกลยุทธ์ ได้เป็นอย่างดี เชื่อมโยงไปถึงแนวคิด “ทฤษฎีเกม (Game Theory)” อันโด่งดัง ของนักเศรษฐศาสตร์ที่ชื่อว่า “John Nash” ที่ได้รับรางวัลโนเบลจากเรื่องนี้ ซึ่งได้อธิบายในเรื่องการตัดสินใจของคน ๆ หนึ่ง ย่อมขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของคนที่อยู่ในเกมด้วย สนใจมา Play and […]
"คิดเป็นระบบ สยบทุกปัญหา" บทที่ 5
เบื้องลึกการตัดสินใจ หลายครั้งหลายหนที่เรามักมีความคิดเห็นที่ขัดแย้งกัน บ่อยครั้งมักจบลงเอยด้วยการทะเลาะเบาะแว้งกัน ใช้คำพูดที่เหน็บแหนมกัน หากเป็นในที่ประชุมภายในบริษัท ภายในองค์กรก็มักจบลงด้วยการทุบโต๊ะโดยผู้มีอำนาจในที่ประชุม หรือลงมติด้วยเสียงข้างมากในที่ประชุม น้อยครั้งมากที่หันเข้าเข้ามาหากัน เพื่อพิจารณาในเรื่องรูปแบบความคิด (Mental Model) ที่มีในใจของแต่ละคน โดยปุถุชนคนทั่วไปจะมีรูปแบบในการตัดสินใจต่อสถานการณ์ต่าง ๆ ดังรูปภาพ ปัจจัยในการตัดสินใจแต่ละคนไม่ได้มาจาก Information Feedback ที่เป็นข้อเท็จจริงเพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากกฎเกณฑ์การตัดสินใจที่เกิดรูปแบบความคิด (Mental Model) ของคน ๆ นั้น รูปแบบความคิด (Mental Model) ของคนแต่ละคน เกิดจากการหล่อหลอมในเรื่องมุมมองที่มีต่อโลก (World View) คุณค่าที่ให้ความใส่ใจ (Value) และประสบการณ์ (Experience) ดังนั้นอย่าเพิ่งไปด่วนตัดสิน ตีตราใคร ที่มีความคิดเห็นไม่เหมือนกับคุณ เพราะคุณยังไม่รู้เบื้องลึกการตัดสินใจของเขา “นายเรียนรู้” อาจารย์บุญเลิศ คณาธนสาร วิทยากร และที่ปรึกษา A@LERT Learning and Consultant มือถือ 062 – 9541441 E-mail […]
"คิดอย่างมีตรรกะ ชนะทุกปัญหา" ตอนที่ 3
ในคืนที่มีพายุฝนฟ้าคะนอง ครอบครัวหนึ่งหนีออกจากเมืองโซโดม แล้วต้องมาพบกับแม่น้ำที่ขวางทางอยู่ ตามคำพยากรณ์ในเวลานั้นบอกว่า สะพานจะขาดภายในเวลา 15 นาที ในการข้ามสะพานนี้ เวลาที่ต้องใช้สำหรับแต่ละคนเป็นดังนี้ ลูกชาย 1 นาที, ลูกสาว 2 นาที, พ่อ 5 นาที, แม่ 8 นาที และมีเงื่อนไขอยู่ว่า การข้ามสะพานแต่ละครั้ง สามารถข้ามได้ทีละ 2 คน และเวลาที่ต้องใช้จะเท่ากับเวลาที่คนข้ามได้ช้ากว่าจำเป็นต้องใช้ นอกจากนั้นคบเพลิงสำหรับส่องทางเดินก็มีอยู่เพียงอันเดียว ถามว่า ครอบครัวนี้จะสามารถข้ามสะพานนี้ได้หมดทุกคนทันเวลาหรือไม่ ? หมายเหตุ : คัดลอกและดัดแปลงมาจากหนังสือ “เซียนตรรกะ อัจฉริยะคนทำงาน” “นายเรียนรู้” อาจารย์บุญเลิศ คณาธนสาร วิทยากร และที่ปรึกษา A@LERT Learning and Consultant มือถือ 062 – 9541441 E-mail : boonlert.alert@gmail.com Facebook : […]
"คิดเป็นระบบ สยบทุกปัญหา" บทที่ 4
การวิเคราะห์ระบบ (Systems Analysis) เมื่อย้อนกลับไปดูที่บทที่ 1 ในเรื่องปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 2 ซึ่งเป็นกรณีที่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” มากกว่า “ค่ามาตรฐาน (Standard)” ดังแสดงในรูปที่ 4.1 รูปที่ 4.1 ปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 2 นี้เป็นปัญหาประเภท “ปัญหาพื้น ๆ (Standard Problem)” ที่เราสามารถที่จะใช้วิธีการเดิมในอดีตที่เคยทำสำเร็จตาม “ค่ามาตรฐาน (Standard)” มาปรับใช้ได้ โดยเราจำเป็นที่จะต้องคิดวิเคราะห์สาเหตุหาวิธีการปรับปรุง เพื่อให้ไปสู่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” โดยการใช้วิธีการวิเคราะห์ระบบ (Systems Analysis) จากบทที่ 2 ถ้าเราเชื่อมโยงแผนภาพความคิดเชิงระบบในแบบวงจรสมดุล (Balancing Loop) เข้ากับปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 2 ก็จะได้วงจรสมดุลที่ระบบพยายามปรับตัวเองเข้าสู่เป้าหมายที่ต้องการ ดังแสดงในรูปที่ 4.2 รูปที่ 4.2 Balancing Loop with Systems Analysis ดังนั้นหลักสำคัญที่จะบรรลุสิ่งที่ต้องการ (Target) ในวงจรนี้ […]
"คิดอย่างมีตรรกะ ชนะทุกปัญหา" ตอนที่ 2
นายเจฟเกิดทะเลอทะล่าไปอวดฉลาดกับเจ้าพ่อมาเฟียแห่งเมืองชิคาโก เจ้าพ่อมาเฟียจึงป้อนคำถามยาก ๆ ให้ตอบ ถ้านายเจฟตอบไม่ได้ก็จะต้องโดนหล่อฝังเข้าไปในคอนกรีต คำถามมีดังนี้ “มีขวดไวน์ขนาดบรรจุ 1 ลิตร อยู่ 1 ขวด และมีเหยือกขนาดบรรจุ 800 มิลลิลิตร อยู่ 1 ใบ ต้องการแบ่งไวน์ 400 มิลลิลิตร ให้มาอยู่ในเหยือกดังกล่าวนี้” ถามว่า นายเจฟจะทำได้อย่างไร ถ้าสิ่งที่เจ้าพ่อยื่นให้เป็นแก้วไวน์ขนาดบรรจุ 150 มิลลิลิตร เพียงใบเดียวเท่านั้น และได้กำชับว่าไวน์แพงมาก ห้ามเททิ้งเด็ดขาด คำถามนี้เล่นเอานายเจฟเหงื่อตกไปเลย นายเจฟจะทำยังไงดี ? หมายเหตุ : คัดลอกและดัดแปลงมาจากหนังสือ “เซียนตรรกะ อัจฉริยะคนทำงาน” “นายเรียนรู้” อาจารย์บุญเลิศ คณาธนสาร วิทยากร และที่ปรึกษา A@LERT Learning and Consultant มือถือ 062 – 9541441 E-mail : boonlert.alert@gmail.com […]
"คิดอย่างมีตรรกะ ชนะทุกปัญหา" ตอนที่ 1
ในการสำรวจสภาพการณ์ของการพัฒนาเพื่อออกตัวผลิตภัณฑ์ X ที่เป็นยุทธศาสตร์ในเฟสต่อไปของบริษัทในตลาด 4 ราย คือ บริษัท A, B, C และ D ได้ข้อมูลว่า ถ้าบริษัท A หรือ B อย่างน้อยหนึ่งบริษัททำการพัฒนาอยู่ บริษัท C ก็กำลังพัฒนาด้วยเช่นเดียวกัน ถ้าบริษัท A หรือ C อย่างน้อยหนึ่งบริษัททำการพัฒนาอยู่ บริษัท B ก็กำลังพัฒนาด้วยเช่นเดียวกัน ถ้าบริษัท A หรือ D อย่างน้อยหนึ่งบริษัททำการพัฒนาอยู่ บริษัท B หรือบริษัท C อย่างน้อยหนึ่งบริษัทจะไม่ทำการพัฒนา ถามว่า บริษัท A ทำการพัฒนาผลิตภัณฑ์ X อยู่หรือไม่ เพราะเหตุใด ? หมายเหตุ : คัดลอกและดัดแปลงมาจากหนังสือ “เซียนตรรกะ อัจฉริยะคนทำงาน” “นายเรียนรู้” อาจารย์บุญเลิศ […]
"คิดเป็นระบบ สยบทุกปัญหา" บทที่ 3
การออกแบบระบบ (Systems Design) เมื่อย้อนกลับไปดูที่บทที่ 1 ในเรื่องปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 1 ซึ่งเป็นกรณีที่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” มากกว่า “ค่ามาตรฐาน (Standard)” ดังแสดงในรูปที่ 3.1 ปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 1 นี้เป็นปัญหาประเภท “ปัญหาท้าทาย (Challenge Problem)” ที่เราไม่สามารถที่จะใช้วิธีการเดิมในอดีตที่เคยทำสำเร็จตาม “ค่ามาตรฐาน (Standard)” มาใช้ได้อีกต่อไป เพราะมันไม่เพียงพอที่จะนำเราไปสู่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” โดยเราจำเป็นที่จะต้องคิดค้นหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อให้ไปสู่ “สิ่งที่ต้องการ (Target)” โดยการใช้วิธีการออกแบบระบบ (Systems Design) จากบทที่ 2 ถ้าเราเชื่อมโยงแผนภาพความคิดเชิงระบบในแบบวงจรสมดุล (Balancing Loop) เข้ากับปัญหาในรูปแบบกรณีที่ 1 ก็จะได้วงจรสมดุลที่ระบบพยายามปรับตัวเองเข้าสู่เป้าหมายที่ต้องการ ดังแสดงในรูปที่ 3.2 ดังนั้นหลักสำคัญที่จะบรรลุสิ่งที่ต้องการ (Target) ที่เราไม่เคยทำได้มาก่อน เราจะต้องทำการออกแบบระบบ (Systems Design) เพื่อคิดค้นหาวิธีการใหม่ ๆ ที่เราเรียกว่า […]